Tematy : lasy / drzewa / szkodniki leśne / parki
Kanał Elbląski, pochylnia Buczyniec.
Bukowy las, zatoka Widłągi.
Żaglówki w porcie, OW Jażdżówki.
Śladami przeszłości, wieś Sampława.
<
>
Lasy gminy Iława
zajmują ok. 41,5% powierzchni, a zatem lesistość jest wysoka. Wśród typów siedliskowych lasu pozycję dominującą zajmują typy borowe, a wśród nich wysokoprodukcyjny bór mieszany świeży. Bardzo licznie występuje również mniej żyzny bór świeży. Najliczniej wśród siedlisk lasowych reprezentowany jest przejściowy typ lasu mieszanego, występujący płatami na północ od Iławy, na północ od Sąp i między jeziorami Łąckim i Radomne. Na północ od jeziora Karaś dominują siedliska wilgotne i bagienne, które w kompleksie lasów iławskich zajmują też dość znaczne powierzchnie.
Podstawowym komponentem lasów iławskich jest sosna, najliczniej występuje dąb, buk, olsza, brzoza, w mniejszych ilościach świerk, modrzew, jesion, grab, klon, lipa, topola, jawor.
Sosna mazurska
znajduje tu optymalne warunki siedliskowe i klimatyczne. Charakteryzuje się prostą, gonną, walcowatą strzałą, sięgającą do 42 m wysokości, wysmukłą spiczastą lub lekko zaokrągloną i stosunkowo nisko osadzoną koroną, delikatnym ugałęzieniem, odpornością przeciw osutce, przymrozkom i śniegołomom. Sosna mazurska posiada dużą energię wzrostu produkując wysokiej jakości drewno.
Sosna Taborska
występuje w okolicach wsi Tabórz, gmina Łukta, ale z powodu wybitnych cech tej sosny warto ją zobaczyć. O jej niezwykłości świadczy fakt, że w XVI wieku cieszyła się ogromnym zainteresowaniem odbiorców. Eksportowano duże jej ilości, na maszty do żaglowców flot Europy Zachodniej . . . więcej . . .
Dąb szypułkowy
występuje w Europie (z wyjątkiem północnej Skandynawii). Ceniony ze względu na wytrzymałe, twarde i trwałe drewno. Jest gatunkiem długowiecznym, żyje ponad 700 lat. Ze względu na okazałe rozmiary jakie osiąga, sprawia majestatyczne wrażenie i dlatego odgrywa istotną rolę w symbolice i dawniej w kultach religijnych. Jest symbolem długowieczności, dostojeństwa i siły. Stare okazy nierzadko chronione są jako pomniki przyrody.
Buk zwyczajny
jest wśród drzew najbardziej wydajnym producentem ściółki. Jego liście zawierają duże ilości związków wapnia, dzięki czemu powstająca z nich próchnica wzbogaca glebę w substancje pokarmowe i przeciwdziała jej wyjaławianiu. Współcześnie buk jest najlepiej przystosowanym do panujących warunków przyrodniczych drzewem liściastym w zach. Europie. Osiąga wiek ponad 400 lat. Duży buk produkuje dziennie około 7000 litrów tlenu, ilość wystarczająca dla 50 ludzi.
Olsza czarna
to jedno z ważniejszych drzew wilgotnych zarośli nadbrzeżnych i lasów łęgowych niżu. Drzewo osiąga wysokość do 40 m z rozłożystą koroną. Ma dużą zdolność do tworzenia odrostów ze ściętych pni. Drewno lekkie, miękkie, łupliwe, odporne na długie przebywanie w wodzie.
Brzoza
obejmuje trudną do sprecyzowania liczbę gatunków , ponieważ łatwo powstają mieszańce międzygatunkowe o trudnym do ustalenia statusie taksonomicznym. Wyróżnia się zazwyczaj ok. 30–60 gatunków. Posiada lekką i zwiewną koronę. Cechuje ją szybkie rozprzestrzenianie się. Całkowity czas życia brzozy rzadko przekracza 200 lat. Sok brzozy (pobrany wiosną), nazywany oskołą, zawiera dużo cukrów i stosuje się go do produkcji napoju.
Świerk
rodzaj wiecznie zielonych drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae), który obejmuje około 35 gatunków. Świerk silnie zacienia dno lasu. Ma tendencję do zakwaszania gleb, na których rośnie. Wyróżnia się wyjątkowo płytkim i rozległym systemem korzeniowym, wskutek czego jest podatny na wywroty (wiatrowały). Świerk ma większe wymagania glebowe, niż sosna. Wrażliwy na przymrozki. Mało odporny na działanie wiatru.
Modrzew
rodzaj drzew z rodziny sosnowatych, który obejmuje kilkanaście gatunków występujących na obszarach umiarkowanych i chłodnych półkuli północnej. Traci igły na zimę. Drzewa osiągają wysokość do 80 m i posiadają szeroką koronę, która jest zbudowana z poziomo rosnących konarów. Należą one do najwyższych drzew w Polsce.
Jesion
rodzaj drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae Mirb.). W Polsce występują trzy rodzime gatunki topoli: topola czarna, topola biała i topola osika. Długość życia większości gatunków zawiera się w przedziale 100-200 lat. Dostarczają miękkiego drewna używanego do produkcji celulozy, papieru, zapałek, lecz także korpusów gitar elektrycznych i bębnów.
Grab
rodzaj drzew z rodziny brzozowatych. W Polsce występuje jeden gatunek. Drzewa lub wysokie krzewy o gładkiej, nieznacznie spękanej, popielatej korze. Drewno grabu ma szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach rzemiosła. Ze względu na swoją zwartość, dużą twardość i odporność na ścieranie stosowane m. in. do wytwarzania elementów drewnianych narzędzi stolarskich (korpusy strugów). Drewna grabu używa się również do produkcji pałek perkusyjnych.
Klon
W Polsce jest najpospolitszy z krajowych gatunków swego rodzaju. Drzewo dorastające do 20–30 metrów, posiadające szeroki, okrągły pień o korowinie na starszych okazach, drobno, podłużnie spękanej, rzadko łuszczącej się łuskami. Korona rozłożysta. Drewno klonu doskonale nadaje się do obróbki. Można wykonywać z niego meble, podłogi oraz instrumenty muzyczne. Stradivarius z drewna klonu zwyczajnego wykonywał dolne pokrywy swoich skrzypiec.
Lipa
rodzaj długowiecznych drzew należący do podrodziny lipowa-tych. Kwiaty są zwykle pachnące i miododajne. Napar z kwiatów lipy działa napotnie i przeciwgorącz-kowo, moczopędnie, sokopędnie, uspokajająco oraz przeciwskurczowo. Łagodzi także kaszel.
Topola
rodzaj drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae Mirb.). Zalicza się do niego 35 gatunków,. W Polsce występują trzy rodzime gatunki topoli: topola czarna, topola biała i topola osika. Ze względu na swój kolumnowy pokrój sadzona wzdłuż dróg. Dostarczają miękkiego drewna używanego do produkcji celulozy, papieru, zapałek, lecz także korpusów gitar elektrycznych i bębnów.
Jawor
gatunek drzewa z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae). Na nizinach zwykle w sztucznych nasadzeniach jako drzewo parkowe i alejowe, rozprzestrzenia się z nasadzeń. Dorasta do 30 m wysokości. Korona szeroka, wysoko osadzona. Osiąga wiek do 500 lat.
Znajdują się tu liczne enklawy, uroczyska oraz całe kompleksy o dużej naturalności, miejscami wręcz w stanie pierwotnym. Do najbardziej naturalnych należą biocenozy śródleśnych jeziorek i bagien wraz z okalającymi je borami bagiennymi lub olsami. W ochronie lasu największe zagrożenie ze strony szkodników owadzich stanowią brudnica mniszka, strzygonia choinówka, szeliniak sosnowiec, zwójka sosnóweczka, piędziki, smolnik znaczony, pędraki chrabąszczy i sieciech niegłębek. Największe problemy stwarza huba korzeniowa, szczególnie na gruntach porolnych, które stanowią 16,6 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Z pozostałych patogenów na uwagę zasługują opieńka miodowa, osutka sosnowa i mączniak dębowy.
Brudnica mniszka
to owad z rzędu motyli. W kwietniu i maju wykluwają się gąsienice, które są bardzo groźnym szkodnikiem lasów. W koronach drzew zjadają pączki i korę młodych pędów.
Strzygonia choinówka
Motyl o rozpiętości skrzydeł
30–33 mm z rodziny sówek (Noctu-idae). Szkodnik drzew iglastych, głównie sosny. Młode gąsienice ogryzają igły, stare zjadają je całkowicie oraz nagryzają pączki i korę młodych pędów. Na prze-zimowanie schodzą do ściółki. Zimuje poczwarka.
Szeliniak sosnowy
chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych. Żerują w szyjach korzeniowych i w części przyziemnej młodych sosen, przyczyniając się do ich szybszego rozkładu. Samica składa około 80 jaj w korzeniach pniaków o średnicy do 10 cm, przepoczwarczenie odbywa się po upływie 4-8 a nawet 15 miesiącach od momentu złożenia. Latają głów-nie osobniki młode.
Zwójka sosnóweczka
to motyl z rodz. zwójkowate (Tortricidae). Szkodnik fizjologiczny sosny. Gąsienica wgryza się początkowo w nasadową część igły, a następnie w pączki okółkowe. Po przezimowaniu gąsienica kontynuuje żer w pączku szczytowym i rozwijającym się młodym pędzie. Prowadzi to zwykle do ich zamierania. Intensywny żer może prowadzić do zniekształcenia korony.
Piędzik
owad z rzędu motyli, z rodziny miernikowcowatych (Geometridae). Samice składają jaja jesienią na korze i pędach drzew liściastych. Wylęgające się wiosną gąsienice, barwy brudnozielonej w białe pasy po bokach ciała, żerują na rozwijających się pędach, liściach i zawiązkach owoców uszkadzając je, w przypadku masowych pojawów całkowicie ogałacają drzewo z liści.
Smolnik znaczony
gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Larwa żeruje między korą a drewnem w pobliżu pierwszego okółka. Szczególnie preferuje drzewka od 3 do 5 lat
Larwa chrabąszcza
żywi się liśćmi różnych drzew liściastych (drzewa owocowe, wierzby, brzozy, buki, dęby i inne), a jego larwy są typowymi polifagami żerują na korzeniach roślin zielnych, krzewów i drzew; mogą uszkadzać system korzeniowy młodych roślin, w burakach i bulwach ziemniaka wygryzają dziury. Są szkodnikami szkółek, upraw oraz trawników.
Sieciech niegłębek
gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Żeruje w po-chmurne dni i nocą na sadzonkach drzew iglastych i liściastych. Postacie doskonałe nagryzają igły w nasadowej części oraz korę na strzałkach. Larwy ogryzają korzenie traw. Lokalnie może wyrządzić większe szkody na uprawach.
Huba korzenna
jedna z najważniejszych gospodarczo choroba drzew leśnych, powodowana przez grzyby rodzaju Heterobasidion (korzeniowce, Basidiomycota, Basidiomycetes, Russulales). W przeciągu trzech miesięcy potrafi przerosnąć drewno pniakowe i wniknąć do systemu korzeniowego.
Opieńka miodowa
gatunek grzyba jadalny. Surowe opieńki są w smaku początkowo łagodne, pozostawiają cierpki posmak, zapach mają słaby, ale przyjemny (przypomina trochę ser Camembert). Do spożycia używa się najczęściej młodych kapeluszy. W stanie surowym lub niedogotowanym opieńka miodowa może być trująca. Rośnie na pniach pełniąc rolę narządów infekcyjnych, dokonujących zakażenia korzeni drzew.
Osutka sosnowa
choroba powodowana przez Lophodermium pinastri. Powoduje zamieranie i przedwczesny opad igieł. Choroba najgroźniejsza dla sosen do 5-6 wieku życia (szczególnie w odnowieniu naturalnym), choć może również powodować zamieranie drzew nieco starszych. Wyrzut zarodników od wiosny do listopada, z dwoma szczytami w lipcu i wrześniu, październiku. Pierwsze objawy porażenia (żółte plamy na igłach) widoczne są dopiero jesienią
Mączniak dębowy
choroba powodowana przez grzyba Erysiphe alphitoides należącego do rzędu mączniakowców, atakującego liście i pędy dębów. Uszkadza młode liście, pączki oraz tkanki szczytowych pędów, doprowadzając do ich zamierania. Charakterystyczną cechą opanowanych dębów jest biały nalot widoczny na liściach - konidia grzyba. Choroba spowalnia wzrost, roślina staje się wrażliwsza na przymrozki wczesne.
Na terenie gminy Iława znajduje się 5 parków wpisanych do rejestru zabytków, w Szymbarku, Gardzieniu, Rudzienicach, Stanowie i Tynwałdzie.
