Liksajny
Liksajny
wieś Pojezierza Iławskiego historycznym świadectwem dziejów.
Liksajny
Wieś Liksajny Nickelshagen położona jest w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn. Pierwotna nazwa wsi to Niclaushayn. Pierwsze wzmianki pochodzą z roku 1325, jako o wsi czynszowej na 60 włókach. W roku 1782 we wsi odnotowano 21 domów (dymów), natomiast w 1858 w 67 gospodarstwach domowych było 601 mieszkańców. W latach 1937–39 było 485 mieszkańców. Po II wojnie światowej, w 1945 roku powstała grupa Świadków Jehowy, którą tworzyły ukraińskojęzyczne rodziny.
W czerwcu 1966 roku oddział Milicji Obywatelskiej zatrzymał konwój wiozący Obraz Matki Bożej Częstochowskiej i przemocą odebrał go z rąk prymasa Stefana Wyszyńskiego. Władze komunistyczne zadecydowały, że wieś będzie idealnym miejscem do zatrzymania trwającej od 29 sierpnia 1957 roku ogólnopolskiej peregrynacji cudownego wizerunku z Jasnej Góry.
W pamięci mieszkańców wciąż również jest żywa ta historia. . . . w pewnym momencie zrobiło się jak na prawdziwym poligonie. Ze wszystkich stron nadjeżdżało coraz więcej oddziałów milicyjnych . . . opowiadał proboszcz. Nie pozwolono robić zdjęć, nie dopuszczano ludzi do samochodu z obrazem Matki Boskiej. 20 czerwca 2011 roku, w kolejną rocznicę wydarzeń, postawiono we wsi kapliczkę, która przypomina o tym aresztowaniu epoki PRL a przewrócony krzyż symbolizuje przemoc uwcześnię użytą.
Przy moście na Kanale Elbląskim (pomiędzy Liksajnami a Wińcem) zlokalizowany jest pomnik ku czci poległych ze stylizowanym krzyżem, hełmem i armatnimi kulami. Według lokalnych przekazów pomnik miał upamiętniać oberlandzkich flisaków, którzy zginęli podczas I wojny światowej. Lokalizacje pomnika wybrano perfekcyjnie – na kanale, koło mostu, pomiędzy Liksajnami a Wińcem. Ludzie, na pokładach przepływających jednostek musiały go widzieć, odnotować w świadomości i skłonić się w chwili zadumy. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło w Zielone Świątki, a więc w niedzielę, 31 maja 1925 r.
Na przedniej, skierowanej ku wodom kanału stronie pamiątkowej budowli „Flagge dippen! 1914 1918. Die oberländischen Schiffer ihren gefallenen Kameraden” co w tłumaczeniu można przyjąć jako „Opuścić i podnieść banderę! 1914 – 1918. Kapitanowie Oberlandu swoim poległym towarzyszom”
W uroczystości wzięła udział (co oczywiste) licznie zgromadzona okoliczna ludność (zapewne z Liksajn i Wińca) oraz trudni dziś do ustalenia oficjele (zapewne z Ostródy i Miłomłyna, być może z ówczesnego powiatowego Morąga). Liczną grupę uczestników stanowili wioślarze na swych łodziach, zapewne z Ostródzkiego Klubu Wioślarskiego (niem. Osteroder-Ruder-Club) i Gimnazjalnego Klubu Wioślarskiego (niem. Gymnasial-Ruder-Club-Osterode) oraz (jeśli wówczas istniał) miłomłyńskiego Ruderclub Oberland. Na wykonanych w tym wyjątkowym dniu fotografiach dostrzec można co najmniej 4 statki kanałowe.
Obok rośnie wiekowy dąb, pomnik przyrody.
Pomnik ku czci . . .
Liksajny dzisiaj
Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• https://oberlandkanal.info.pl/zielone-swiatki-i-nadkanalowy-pomnik-poleglych-w-liksajnach
• Zdjęcia zbiory własne, Internet
pojezierze iławskie, osady i wsie, bałoszyce, boreczno, buczyniec, bukowiec, chmielówka, czulpa, dobrzyki, frednowy, gajdy, gałdowo, gardzień, gardzień, gizerek, grunwald, gubławki, jaśkowo, jażdżówki, jerzwałd, kamieniec k. susza, kamionka, karnity, kwietniewo, laseczno, liksajny, liwa, ławice, łukta, makowo, małdyty, matyty, mózgowo, nowa wieś, ogrodzieniec, prątnica, rąbity, rodowo, rożek, rudzienice, rychliki, sarnówek, sąpy, siemiany, skitławki, stary dzierzgoń, stary folwark, sudwa, szałkowo, szymbark, śliwa, tabórz, tłokowisko, trupel, tynwałd, wenecja, wieprz, ząbrowo