Poezja

Poezja

. . . sztuka pisana i mówiona, posługująca się środkami sugestywnego wyrazu aby wyrazić piękno . . .

Poezja Warmii i Mazur

Poezja i Poeci Warmii i Mazur

Andryszczyk Adam, Anuszkiewicz Wojciech, Bacewicz Jan, Barański Marek, Batura Anatol, Batura Irena, Batura Juliusz Szczęsny, Bendig Anna, Bendig Bożena, Bendig Tomasz, Boetzel Krzysztof,Borowski Marek, Bolińska Alicja, Bondzio Klemens, Brzostowska Janina, Brakoniecki Kazimierz, Bykowska-Salczyńska, Bołtryk-Janowicz Tamara, Cieciuch Henryk, Chilicka Małgorzata, Chlebus Patrycja, Chojnowski Zbigniew, Czepe Roman, Darski Wojciech Marek, Dawidejt Tadeusz, Diemjaniuk Bożena, Dobreńko Grażyna, Dobrowolska Małgorzata, Drej Nina, Drozdowska Józefa, Dudanowicz Aleksandra, Dylnicki Stanisław, Dymnicka Urszula, Golubiewski Józef, Hejduk Joanna, Intrator Bożena, Iwanicka Magdalena,J achimska Paulina, Jakubiak Lucyna,Janicka Mirosława, Jankowski Antoni, Jankowski Piotr, Jenyszak-Kujawa Michalina, Jonkajtys Marian, Jurkiewicz Ewa Ewelina, Kaczorowska Teresa,Karaś Hanna, Karp Jerzy, Kass Wojciech, Kielar Marzanna, Klejmont Wacław, Klimaszewska Bożena, Kopiczko Leokadia, Kopycka Agnieszka, Kruk Erwin, Krupińska Beata, Krzywińska Irena, Kucharzewski Grzegorz, Kudż Henryk, Łobik Alicja Natalia, Maciejewski Roman, Maciejewski Stefan, Marcińczyk Marcin, Metelicka Zofia, Michałowski Helge, Mieńkowska Lucyna, Milewski Henryk, Misztal Irena Tamara, Moczulski Leszek, Niesiobędzki Wiesław, Oliszewicz Halina, Osewska Janina, Osewski Wiesław, Osińska Anna, Ostaszewska Barbara, Paukszt Dominika, Piaszczyński Michał, ks. Piaszczyński Piotr, Pieńkowska Małgorzata, Pieńkowski Miłosz, Piłasiewicz Zofia, Proniewicz Zofia, Rogosz – Walewska Józefina, Romanowska Elżbieta, Rowiński Zdzisław, Sieczkowski Tomasz, Siejda Marcin, Ks.Sikora Jerzy, Słapik Mirosław, Sobczak Marek Krzysztof, Sołtysiak Urszula(Janiszewska),Sotuła-Karp Jadwiga, Sowiński Janusz, Stankiewicz Dominika Olga, Stefanowski Erazm,Stefanowski Wilhelm, Suchocka Agata, Sulima-Suryn Andrzej, Stupak Helena, Suszyńska Irena, Szarejko Anna,Szatrowski Krzysztof, Szczecina Adam, Szczecina Małgorzata, Szpalerska Elżbieta, Szubzda Leonarda, Ścisłowski Włodzimierz, Tanajewski Zbigniew, Tarasewicz Mirosław, Topczylko Cezary, Turkowska Sabina, Urbanowicz Mariola, Walicka Krystyna, Walicka Sylwia, Wierzbicka Franciszka, Więcek Mariusz, Wiśniecki Piotr Waldemar, Wróblewska Zofia, Wysocki Adam, Wysocka –Szukiewicz IrenaŚcisłowski Włodzimierz, Tanajewski Zbigniew, Tarasewicz Mirosław, Topczylko Cezary, Turkowska Sabina, Urbanowicz Mariola, Walicka Krystyna, Walicka Sylwia, Wierzbicka Franciszka, Więcek Mariusz, Wiśniecki Piotr Waldemar, Wróblewska Zofia, Wysocki Adam, Wysocka –Szukiewicz IrenaŚcisłowski Włodzimierz, Tanajewski Zbigniew, Tarasewicz Mirosław, Topczylko Cezary, Turkowska Sabina, Urbanowicz Mariola, Walicka Krystyna, Walicka Sylwia, Wierzbicka Franciszka, Więcek Mariusz, Wiśniecki Piotr Waldemar, Wróblewska Zofia, Wysocki Adam, Wysocka –Szukiewicz Irena

Poezja i poeci

Jezioro moje, w twoje tonie
z ojczystych słów oddaję śpiew.
Jak kamień krzywdy wiersz zatonie.
Czy kiedyś zabrzmi jękiem mew?

Ojczyzno moja, ponad tonią
żurawi zwątpień krzyk jesieni.
Do starych gniazd dostępu bronią
trzcin szable. Aż się los odmieni.

I znowu polski rycerz dumnie
podejmie złotą rękawicę.
Widziałem ją w blaszanej trumnie,
gdzie wróg rozbitą miał przyłbicę.

I wy wrócicie tu łabędziem
w łopocie żagli białych skrzydeł,
mój grób z brzozowym krzyżem będzie
jak z Grottgerowych malowideł.

Zarzućcie w tonie nocne sieci
po pieśni sen ukryty w fali.
A jeśli grobu nie znajdziecie,
zechciejcie chociaż wiersz ocalić.

Jezioro moje, w twoje tonie
z ojczystych słów oddaję śpiew.
Jak kamień krzywdy wiersz zatonie.
Czy kiedyś zabrzmi jękiem mew?

Ojczyzno moja, ponad tonią
żurawi zwątpień krzyk jesieni.
Do starych gniazd dostępu bronią
trzcin szable. Aż się los odmieni.

I znowu polski rycerz dumnie
podejmie złotą rękawicę.
Widziałem ją w blaszanej trumnie,
gdzie wróg rozbitą miał przyłbicę.

I wy wrócicie tu łabędziem
w łopocie żagli białych skrzydeł,
mój grób z brzozowym krzyżem będzie
jak z Grottgerowych malowideł.

Zarzućcie w tonie nocne sieci
po pieśni sen ukryty w fali.
A jeśli grobu nie znajdziecie,
zechciejcie chociaż wiersz ocalić.

Poezja i Poeci

Bendziułła (Bendzulla) Gotfryd

(ur. 1817 na Mazurach – zm. po 1892 r.) , rolnik, bibliotekarz i poeta mazurski. Prowadził gospodarstwo w Liwie k .Ostródy, pisał liczne korespondencje i wiersze do wydawnictw M. Gerssa i J. K. Sembrzyckiego, w których m.in. piętnował akcję germanizacyjną. Pod wpływem Sembrzyckiego stał się propagatorem czytelnictwa; w 1833 założył i prowadził w swojej wsi bibliotekę Towarzystwa Czytelni Ludowych.

Boguń Samuel

Boguń Samuel (ur. ok. 1840 r. na Mazurach – zm. w 1921 ) , poeta, rolnik i gawędziarz mazurski. Z zawodu był rolnikiem i cieślą ;mieszkał w Reszkach koło Ostródy. Autor wierszy i piosenek okolicznościowych, gawędziarz ludowy, czytelnik i propagator polskiego słowa drukowanego. Publikował niewiele, m.in. w wyd. M. Gerssa oraz w śląskich „Nowinach”. Fragmenty utworów przedrukowano w „Kalendarzu dla Mazurów na r. 1933”.

Donder Jan

Donder Jan (ur. Ok. 1840 r. we wsi  Lipińskie,  pow. Pisz – zm. Przed 1920 w Różyńsku, pow. Pisz) , ludowy działacz mazurski i poeta. Był zamożnym gospodarzem w Różyńsku. Podczas wojny prusko-francuskiej służył w wojsku pruskim. Jako miłośnik mowy polskiej współpracował z J. Sembrzyckim i M. Gerssem drukując w ich wydawnictwach wiersze  i korespondencje w języku polskim. Była to twórczość okolicznościowa nawiązująca do miejscowego folkloru i doświadczeń autora. Brał także udział w pracach Tow. Czytelni Ludowych (prowadząc od 1883 r. biblioteczkę polską w Różyńsku) i piastował funkcję ławnika (od 1986) Mazurskiej Partii Ludowej.

Donder Samuel

Donder Samuel (z. po 1914 r.)mieszkał w Różyńsku, był działaczem Tow. Czytelni Ludowych oraz płodnym poetą ludowym i korespondentem „Mazura” ostródzkiego i szczycieńskiego, a także „Gazety Leckiej”; był przeciwnikiem germanizacji. W opinii władz pruskich obaj Donderowie uchodzili za działaczy polskich.

Dopadka Jan

Dopadka Jan (ur. 21. XI. 1893 r. w Zielonym Gruncie pow. Szczytno – zm. 7. X. 1976 r. w Bottrop, RFN), poeta i działacz mazurski. W dzieciństwie wyjechał z rodzicami do Westfalii (Essen), gdzie pracował jako robotnik. W Niemczech zetknął się Dopadka z organizacjami polskimi, co wywarło duży wpływ na jego świadomość narodową. 1 VII 1934 r. wstąpił do Związku Polaków w Niemczech, a w 1936 powrócił na Mazury. Zamieszkał w Klonie k. Szczytna , gdzie został kierownikiem koła Związku Polaków w Niemczech. Współpracował z „Mazurem” i był kolporterem tej gazety, drukował również kilka swoich wierszy po polsku (w większości pisanych gwarą mazurską).W Klonie próbował zorganizować szkołę polską, dzieci swoje kształcił w Polsce oraz w Gimnazjum Polskim w Kwidzynie. Działalność Dopadki wywołała ostre ataki prasy niemieckiej, a bojówki hitlerowskie napadły na jego dom w Klonie.16.I.1939 r. otrzymał nakaz opuszczenia  Prus Wschodnich .Zamieszkał wówczas w Niemczech, m.in. w Berlinie. Krótko przed wybuchem wojny został aresztowany i uwięziony, zwolniony w 1940 r. zamieszkał w Essen. W 1948 r. powrócił z rodziną na Mazury i osiedlił się w Świętajnie k. Szczytna. Pisał i publikował wiersze w czasopismach oraz w antologiach regionalnych. W 1956 r. został przyjęty do Związku Literatów Polskich, a wkrótce otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki. W 1966 r. wyjechał do RFN.

Gerss Marcin

Gerss Marcin  (Giersz) (ur. 23.X. 1808 r. w Kowalkach ,pow. Gołdap – zm. 25.III. 1895 r. w  Lecu (dzisiejsze Giżycko), nauczyciel , redaktor i poeta mazurski. Pochodził z polskiej rodziny chłopskiej. Już  we  wczesnej młodości znał dobrze język polski ,tłumaczył poezje niemieckie na język polski i odwrotnie. Ukończył seminarium nauczycielskie w Karalene pod Wystrucią , był nauczycielem w Mikołajkach, następnie w  Szestnie i w Sterławkach Wielkich k. Giżycka. Wydał dwa śpiewniki polskie dla szkół, współpracował z czasopismem „Przyjaciel Ludu Łecki”(wydawane w Ełku), wydał 2 roczniki „Kalendarza” na l. 1848-1849. Cała jego działalność pisarska w języku polskim służyła utrwalaniu odrębności Mazurów, ponieważ był zwolennikiem separatyzmu mazurskiego. Dzięki kontaktom z W. Kętrzyńskim zbliżył się do kultury polskiej. Jako redaktor „Kalendarza Królewsko-Pruskiego Ewangelickiego” i tygodnika „Gazeta Lecka”  zamieszczał w tych wydawnictwach m. in. utwory pisarzy polskich. Główną zasługą Gerssa było rozbudzenie wśród Mazurów zamiłowania do pisania wierszy i korespondencji w języku polskim, które zamieszczał w kalendarzach i gazecie.

Grodzki Michał

Grodzki Michał , ur. ok. 1682 r. w Wieliczkach pod Ełkiem. Autor pieśni „Mór w Prusach w 1709 r.” wyd. w Królewcu w 1711 r., a później zamieszczanej w kancjonałach. Był pastorem w Ostrykole.

Jenczio Jan

Jenczio Jan (Jenczo, Jencio) (ur. 1797 we wsi Markowskie, pow. Olecko – zm. 10.II.184 r. tamże), działacz, poeta i pisarz mazurski, bibliofil. Pochodził z niezamożnej rodziny chłopskiej. Ukończył tylko miejscową szkołę wiejską. Prowadził działalność społeczną wśród chłopów : zwalczał pijaństwo, szerzył oświatę,  propagował nowoczesne metody uprawy roli .Jenczio posiadał bibliotekę składającą się z ok. 100 książek polsko-ewngelickich, przeważnie białych kruków. Pisał artykuły i wiersze drukowane w kalendarzach wydawanych przez M. Gerssa.

Kajka Michał

Kajka Michał, ps. Prawdziński, Obserwator spod Ełku, M. K. (ur. 27.IX.1858 r. w Skomacku, pow. Ełk – zm. 22.IX.1940 r. w Orzyszu, pochowany w Ogródku). Ludowy poeta i działacz mazurski. Ukończył szkołę ludową i był parobkiem u bogatych chłopów. Mając ok. 17 lat rozpoczął pisanie wierszy w języku polskim (często ciesielskim ołówkiem na deskach lub skrawkach opasek do gazet ,a następnie je przepisywał). Debiutował jako poeta na łamach  „Mazura” J.K. Sembrzyckiego i jako korespondent w „Nowinach Śląskich”. W „Gazecie Ludowej” wydawanej w Ełku drukował artykuły, korespondencje i wiersze w obronie mowy polskiej. W 1906 r. nawiązał współpracę z „Mazurem”w Szczytnie, potem z „Mazurskim Przyjacielem Ludu”i innymi gazetami polskimi na Warmii i Mazurach. W 1897 r. Niemcy określali Kajkę jako” zatwardziałego Polaka”. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Polonia Restituta (1945r.). Utwory Kajki ukazały  się w zbiorach : „Pieśni mazurskie”, „Wybór wierszy”, „Wiersze wybrane”, „Zebrałem snop plonu…”, „Opowiadania uciesne”.

O jeziora, tak wspaniałe
Co zdobicie nasze strony
Czyli wielkie, czyli małe
Każdy z was zadowolony
I podziwia wasze brzegi
Wasze kształty i też biegi

Kiedy stanę przy twym brzegu
I tam wątek myśli snuję
O twym kształcie i też biegu
Serce jakiś powab czuje
I też śledzę przestrzeń wkoło
Jakoś dziwnie i wesoło

W dali gdzieś tam łódka płynie
I po falach się unosi
Z której rzewna piosnka płynie
Co ja pierś mazurska głosi
A jej wdzięczne miłe tony
Echem płyną na wsze strony

Wy prześliczne jezior wody
Które lśnicie w swej ozdobie
Podczas ciszy i pogody
Malujecie tweedy w sobie
Łany lasy i też wioski
I cały firmament boski

Kiedy wiosna raz nastanie
Panuje w was ruch i życie
Słychać ptasząt tam pluskanie
I też wszelkich ryb obficie
Że człowieka zachwyt bierze
Kiedy stanie przy jeziorze

Gdzie przodkowie przepływali
Wasze przejmy, wasze brody
I z rozkoszą spoglądali
Na jeziora lśniące wody
To cudnych przeszłości wspomnień
Przenika me serce płomień.

Wasze wody przezroczyste
Podczas lata pogodnego
Zadowolą i turystę
I przechodnia też każdego
Póki duch mazurski wieje
Niech blask jezior nam istnieje.

Zachwalacie inne strony
Tam gdzie rosną winne grony
I wydają hojne plony
Lecz najmilsze nasze strony,
Gdzie jezior błyszczące wody
Służą nama do wygody!

Kętrzyński Wojciech

Kętrzyński Wojciech (ur.11.VII.1838 r. w Giżycku zm. 15.I.1918 r. we Lwowie), historyk, dyr. Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, działacz mazurski, poeta. Pochodził ze zgermanizowanej szlachty kaszubskiej. Kształcił się w gimnazjum w Giżycku i Kętrzynie, pisał wiersze w języku niemieckim skierowane przeciwko zaborcom Polski. Pierwszym tłumaczem wierszy Kętrzyńskiego na język polski był M. Kajka. W okresie młodości Kętrzyński tłumaczył także na język niemiecki literaturę polską, m.in. utwory A. Mickiewicza, K. Ujejskiego, W. Pola. Od 1859 r. studiował historię na uniwersytecie w Królewcu. Brał udział w powstaniu  w  1863 r. przewożąc tajne papiery i uczestnicząc przy zakupie i transporcie broni. Skazany na rok twierdzy kłodzkiej po odbyciu kary kontynuował studia zakończone doktoratem. Położył duże zasługi dla nauki jako wydawca i komentator źródeł z dziejów słowiańszczyzny, Polski, Prus  i Pomorza. Był członkiem wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych. Ważniejsze jego prace : „O Mazurach”, „Pieśni gminne ludu mazurskiego w Prusach Wschodnich”, „O narodowości w Prusach zachodnich za czasów krzyżackich”, „Szkice Prus Wschodnich”, „ Nazwy miejscowe polskie Prus Zachodnich, Wschodnich i Pomorza wraz z ich przezwiskami niemieckimi”, „ O ludności polskiej w Prusach niegdyś krzyżackich”, „O powołaniu krzyżaków przez księcia Konrada”. Oprócz  intensywnej i wszechstronnej działalności naukowej prowadził Kętrzyński ożywioną działalność społeczną i oświatową na rzecz Mazurów. Był inicjatorem i mecenasem prawie wszystkich akcji społeczno-oświatowych i politycznych na Mazurach począwszy od lat 70. XIX w. Wspierał działalność redakcyjną „Mazura” K. Sembrzyckiego, organizował pomoc materialną dla działalności wydawniczej M. Gerssa i dla „Gazety Ludowej” w Ełku . Dla uczczenia pamięci Kętrzynskiego miasto Rastembork nazwano w 1946 r. Kętrzynem.

Kodrąb Gustaw, poeta nieznany

Według niepotwierdzonej legendy na półwyspie Bukowiec koło Matyt mieszkał Gustaw Kodrąb. Zmarł w 1941 roku. Prosty rolnik i poeta, bez wykształcenia, który pisał piękne wiersze po polsku, choć dookoła szalała germanizacja ludności polskiej.

Leyk Fryderyk

Leyk Fryderyk ps. Mirosław Różyński (ur. się 17.III. 1885 r. w Szczytnie – zm. 31.XII.1968 r. tamże), działacz mazurskiego ruchu ludowego, publicysta, pamiętnikarz i poeta. Kształcił się w seminarium nauczycielskim w Szczytnie; księgarstwa uczył się w Szczytnie i Dreźnie. Jako jeden z pierwszych rozpoczął agitację na rzecz polskości Mazurów. W obawie przed aresztowaniem uciekł do Polski. Brał aktywny udział w akcji plebiscytowej, wydał wiele broszur w języku polskim i niemieckim przeznaczonych dla Mazurów. Na łamach „Mazura” i warszawskiego „Ewangelika” ogłaszał patriotyczne wiersze, drukował również odezwy do Mazurów. W 1956 r. przyjęto go Związku Literatów Polskich, odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Luśtych Jan

Luśtych Jan (Lustig) (ur. 4.XI.1833 r. w Małych Zawadach, pow. Olecko – zm. 26. XII. 1901 r. tamże), rolnik, ludowy poeta mazurski. Pochodził z niezamożnej rodziny chłopskiej. Ukończył jedynie kilka klas szkoły ludowej, a po odbyciu służby wojskowej w armii pruskiej pracował na gospodarstwie ojca, które wkrótce odziedziczył. Pierwsze swoje utwory poetyckie i korespondencje w języku polskim drukował na łamach wydawnictw M. Gerssa :”Kalendarza Królewsko-Pruskiego Ewangelickiego” i „Gazety Leckiej”. Były to przede wszystkim wiersze obyczajowo-moralizatorskie i o tematyce religijnej, a także społecznej. Poruszał w nich kwestię krzywdy i nędzy chłopów mazurskich oraz liczne teksty okolicznościowe związane z lokalnymi wydarzeniami. Chociaż nieuświadomiony pod względem narodowym,  sprzeciwiał się Luśtych germanizacji Mazurów stając w obronie języka polskiego ; występował także przeciw rusyfikacji. 

U nas różnych jezior wiele, Nam na radość i wesele
Ale rybek mało zjemy, Bo ich ciężko dostajemy

Małłek Karol

Małłek Karol (ur. 18.III.1898 r. w Brodowie, pow. Działdowo – zm. 28.VIII.1969 r. w Krutyni, pochowany w Olsztynie), nauczyciel, działacz mazurski, pisarz, folklorysta i publicysta. Pochodził z zasiedziałej na Mazurach rodziny polskiej. Podczas służby wojskowej w armii niemieckiej był delegatem do Rady Żołnierskiej. Po powrocie na Mazury ukończył kurs dla nauczycieli i uczył w wielu szkołach. Rozwinął wszechstronną działalność oświatową wśród Mazurów. Współpracował z „Gazetą Mazurską” oraz z „Kalendarzem dla Mazurów” drukując wiersze, artykuły, felietony oraz prace folklorystyczne. Opublikował wówczas „Jutrznię mazurską na Gody”, „Mazurski śpiewnik regionalny”, „Plon. Dożynki na Mazurach”, ”Wesele mazurskie”. Po wybuchu wojny, poszukiwany przez gestapo ukrywał się pod Warszawą. W 1943 r. reaktywował Związek Mazurów, zorganizował tajny Mazurski Instytut Badawczy i działał jako członek Komisji Oświatowej dla Prus Wschodnich w Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Po 1945 r. prowadził aktywną działalność pisarską na łamach czasopism olsztyńskich oraz wydał wiele książek : „Jest dąb nad Mukrem’, „Opowieści znad mazurskiego Gangesu”, „O dawnych zwyczajach ludowych” oraz czterotomowe wspomnienia :”Z Mazur do Verdun, „Interludium mazurskie”, „Z Mazur do podziemia”, „Polskie są Mazury”, „Jutrznia mazurska na Gody i inne widowiska”, „Dzienniki”

Marczówka Jan

Marczówka Jan ( ur. ok.1810 r. na Mazurach – zm. Po 1880 r. w Grabniku, pow. Ełk), nauczyciel, poeta mazurski. Będąc nauczycielem w Nowych Juchach, pow. Ełcki, współpracował z czasopismem „Przyjaciel Ludu Łecki”, drukując tu własne wiersze religijno-umoralniające i tłumaczenia (np. z Herdera) oraz artykuły świadczące o dobrym opanowaniu języka polskiego. Potem opowiedział się jednak za celowością nauki języka niemieckiego w wierszu „Względna rada”, co wywołało głośną polemikę z G. Gizewiuszem. Marczówka był wówczas zastępcą prezesa Zw. Nauczycielskiego na pow. ełcki i zajmował się skutecznym krzewieniem niemczyzny. Od lat 60, już jako sędziwy rektor szkoły w Grabniku, współpracował z M. Gerssem, drukując w jego kalendarzach i „Gazecie Leckiej” pisane w języku polskim utwory religijne w duchu pruskiego patriotyzmu.

Neuman Karol

Neuman Karol (ur.1872 r. w Starych Kiejkutach, pow. Szczytno – zm. przed 1939 r. tamże), krawiec, działacz mazurski, korespondent prasy polskiej. Pochodził z rodziny chłopskiej. Ukończył niemiecką szkołę ludową, ale czytając gazety i książki polskie opanował język polski. Brał czynny udział w życiu polskim, nawiązał kontakty z „Gazetą Ludową” w Ełku, i „Mazurem” w Szczytnie, a także z „Gazetą Grudziącką”. Ogłaszał liczne korespondencje występując w obronie polskości Mazurów. Przeciwstawiał się zdecydowanie germanizatorom, zwalczał konserwatystów i obszarników, popierał i propagował program  Mazurskiej Partii Ludowej. Po dłuższym pobycie w Westfalii powrócił do rodzinnej wsi i nadal był korespondentem „Mazura”, „Mazurskiego Przyjaciela Ludu”. Od ok. 1920 do 1933 r. prowadził bibliotekę polską. Potem usunął się z czynnego życia społecznego na skutek  terroru hitlerowskiego.

Olszewski Frycz

Olszewski Frycz (ur. w pocz. XIX w. na Mazurach – zm. po 1876 r. w Różyńsku, pow. Pisz), mazurski poeta ludowy. Był rolnikiem, pisał wiersze i korespondencje, które drukował w „Przyjacielu Ludu Łeckim” oraz w kalendarzach wydawanych przez M. Gerssa. Utwory jego, pisane wyłącznie po polsku, mają charakter religijno-moralizatorski. W 1833 r. napisał obszerny utwór balladowy „Pieśń o zamordowaniu trojga dziatek w mieście Janśborku 16 maja r. 1830 przez ich własną matkę…”. Olszewski jest jednym z pierwszych chłopskich poetów nie tylko na Mazurach, ale i w Polsce.

Sembrzycki Karol

Sembrzycki Karol (ur. 6.XI. 1823 r. w Kruklankach pod Giżyckiem – zm. 6.V. 1886 r. w Królewcu), nauczyciel, poeta ludowy i folklorysta mazurski. Syn robotnika rolnego nie posiadającego ziemi. Dzięki poparciu pastora J. J. Sterna kształcił się w seminarium nauczycielskim, następnie pracował jako nauczyciel w Mieruniszkach k. Olecka, a od 1865 r. w Olecku. Pisał wiersze po polsku, które drukował w kalendarzach M. Gerssa. Wydał obszerny tom „Powieści i pieśni dla Mazur”, jest również autorem kilku pieśni.

Chwalcie wy inne kraje i strony, jak chcecie,
Dla mnie Mazury moje są najlepsze na świecie.
Patrzcież, jak wspaniale błyszczą jeziorka liczne,
Chowają w sobie rybki rozmaite i śliczne.
Jak przyjemnie kołysać się na wałach ich w czółnie
I łowić do stołu śliczne rybki hojnie . . .

Rostkowski Bernard

Rostkowski Bernard (1690-1759), polski pastor w Prusach, autor popularnej na Mazurach pieśni „Pola już białe…”, wielokrotnie przedrukowywanej w prusko-polskich kancjonałach.

Stullich Tobiasz

Stullich Tobiasz (ur. ok. 1850 r. na Mazurach – zm. ok. 1918 r. w Staczach, pow. Ełk), ludowy poeta mazurski. Był rolnikiem, wójtem, członkiem ewangelickiej rady kościelnej. Jako poeta debiutował w 1884 r. w wydawnictwach M. Gerssa. Od 1886 r. wiele drukował w „Nowinach Śląskich”, a od 1906 r. współpracował z „Mazurem”.

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Poezja Ludowa Warmii i Mazur – Tadeusz Oracki
• Bursztynowym szlakiem Warmia i Mazury – praca zbiorowa
• Zdjęcia zbiory własne, Internet

Andryszczyk Adam, Anuszkiewicz Wojciech, Bacewicz Jan, Barański Marek, Batura Anatol, Batura Irena, Batura Juliusz Szczęsny, Bendig Anna, Bendig Bożena, Bendig Tomasz, Boetzel Krzysztof,Borowski Marek, Bolińska Alicja, Bondzio Klemens, Brzostowska Janina, Brakoniecki Kazimierz, Bykowska-Salczyńska, Bołtryk-Janowicz Tamara, Cieciuch Henryk, Chilicka Małgorzata, Chlebus Patrycja, Chojnowski Zbigniew, Czepe Roman, Darski Wojciech Marek, Dawidejt Tadeusz, Diemjaniuk Bożena, Dobreńko Grażyna, Dobrowolska Małgorzata, Drej Nina, Drozdowska Józefa, Dudanowicz Aleksandra, Dylnicki Stanisław, Dymnicka Urszula, Golubiewski Józef, Hejduk Joanna, Intrator Bożena, Iwanicka Magdalena,J achimska Paulina, Jakubiak Lucyna,Janicka Mirosława, Jankowski Antoni, Jankowski Piotr, Jenyszak-Kujawa Michalina, Jonkajtys Marian, Jurkiewicz Ewa Ewelina, Kaczorowska Teresa, Kajka Michał, Karaś Hanna, Karp Jerzy, Kass Wojciech, Kielar Marzanna, Klejmont Wacław, Klimaszewska Bożena, Kopiczko Leokadia, Kopycka Agnieszka, Kruk Erwin, Krupińska Beata, Krzywińska Irena, Kucharzewski Grzegorz, Kudż Henryk, Łobik Alicja Natalia, Maciejewski Roman, Maciejewski Stefan, Marcińczyk Marcin, Metelicka Zofia, Michałowski Helge, Mieńkowska Lucyna, Milewski Henryk, Misztal Irena Tamara, Moczulski Leszek, Niesiobędzki Wiesław, Oliszewicz Halina, Osewska Janina, Osewski Wiesław, Osińska Anna, Ostaszewska Barbara, Paukszt Dominika, Piaszczyński Michał, ks. Piaszczyński Piotr, Pieńkowska Małgorzata, Pieńkowski Miłosz, Piłasiewicz Zofia, Proniewicz Zofia, Rogosz – Walewska Józefina, Romanowska Elżbieta, Rowiński Zdzisław, Sieczkowski Tomasz, Siejda Marcin, Ks.Sikora Jerzy, Słapik Mirosław, Sobczak Marek Krzysztof, Sołtysiak Urszula(Janiszewska), Sotuła-Karp Jadwiga, Sowiński Janusz, Stankiewicz Dominika Olga, Stefanowski Erazm,Stefanowski Wilhelm, Suchocka Agata, Sulima-Suryn Andrzej, Stupak Helena, Suszyńska Irena, Szarejko Anna,Szatrowski Krzysztof, Szczecina Adam, Szczecina Małgorzata, Szpalerska Elżbieta, Szubzda Leonarda, Ścisłowski Włodzimierz, Tanajewski Zbigniew, Tarasewicz Mirosław, Topczylko Cezary, Turkowska Sabina, Urbanowicz Mariola, Walicka Krystyna, Walicka Sylwia, Wierzbicka Franciszka, Więcek Mariusz, Wiśniecki Piotr Waldemar, Wróblewska Zofia, Wysocki Adam, Wysocka –Szukiewicz Irena