Prątnica

Pojezierze Iławskie / Region / Wsie / Prątnica

Prątnica

wieś Pojezierza Iławskiego historycznym świadectwem dziejów.

Prątnica, wieś na Pojezierzu Iławskim

Prątnica

Prątnica, Prontnitza, Pronikau, wieś w Polsce położona w powiecie iławskim, 5 km  na wschód od Lubawy. Istniała już od czasów pogańskich. W czasach krzyżackich była to wieś ludna. Przywilej lokacyjny na 60 łanów na prawie chełmińskim nadano w latach 1324-1349. Kościół parafialny zbudowano około 1330 roku. W tym czasie do parafii należały także wsie: Czerlin, Napromek, Omule, Szczepankowo i Tuszewo Dolne. Przed reformacja Prątnica przez pewien czas należała do parafii w Zajączkowie, razem z wsiami Świętosław i Bocień. W roku 1773 wieś należała do króla pruskiego.

W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików. Szkołę wybudowano w drugiej połowie XVIII wieku. W 1906 roku miał tu miejsce strajk uczniów, który został szybko stłumiony.  W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób.

W latach sześćdziesiątych XX w. zbudowano nową szkołę (tzw. pawilon szkolny) i ośrodek zdrowia. W tym czasie we wsi była biblioteka i przedszkole w dawnym budynku gminy.

W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.

Zabytki :

  • gotycki kościół z XIV w. pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, przebudowany i odnowiony w XVII w. wieża w części zachodniej, w górnej kondygnacji drewniana, nadbudowana w poł. XVII w. We wieży znajduje się dzwon z napisem Ecclesis Deo Anno 1697 – Do Kościoła w Roku Bożym 1697
  • Baba Pruska – w murach kościoła znajduje się wmurowany posąg, uważany za posąg bożka pogańskiego. Figura ta, wysokości ok. 2,25 m oraz szerokości o. 50 cm, wmurowana jest w pozycji leżącej, na lewo od głównego wejścia do kościoła, pół metra nad ziemią. Z całego widocznego fragmentu, jedynie w górnej części przedstawienia wyodrębniono dobrze czytelną twarz, z silnie zaznaczonym czołem i nosem, który od spodu ogranicza łódkowate wyżłobienie ust a u nasady wyraźne zagłębienia oczodołów. Część czołowa odstaje na około dwa i pół cm od warstwy tynku i przechodzi bezpośrednio w korpus postaci.
  • 8 domów z XIX i początków XX w. (nr. 4, 11, 25, 26, 34, 66, 68a, 69)
  • plebania
Prątnica

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet

pojezierze iławskie, osady i wsie, bałoszyce, boreczno, buczyniec, bukowiec, chmielówka, czulpa, dobrzyki, frednowy, gajdy, gałdowo, gardzień, gardzień, gizerek, grunwald, gubławki, jaśkowo, jażdżówki, jerzwałd, kamieniec k. susza, kamionka, karnity, kwietniewo, laseczno, liksajny, liwa, ławice, łukta, makowo, małdyty, matyty, mózgowo, nowa wieś, ogrodzieniec, prątnica, rąbity, rodowo, rożek, rudzienice, rychliki, sarnówek, sąpy, siemiany, skitławki, stary dzierzgoń, stary folwark, sudwa, szałkowo, szymbark, śliwa, tabórz, tłokowisko, trupel, tynwałd, wenecja, wieprz, ząbrowo