Lasy

Pojezierze Iławskie / Region / Lasy

Lasy, parki

Pojezierza Iławskiego są unikatowym zbiorem lesistości.

Lasy Pojezierza Iławskiego

Lasy

Lasy Pojezierza Iławskiego zajmują ok. 41,5% powierzchni. Wśród typów siedliskowych lasu pozycję dominującą zajmują typy borowe, a wśród nich wysokoprodukcyjny bór mieszany świeży. Bardzo licznie występuje również mniej żyzny bór świeży. Najliczniej wśród siedlisk lasowych reprezentowany jest przejściowy typ lasu mieszanego, występujący płatami na północ od Iławy, na północ od Sąp i między jeziorami Łąckim i Radomne. Na północ od jeziora Karaś dominują siedliska wilgotne i bagienne, które w kompleksie lasów iławskich zajmują też dość znaczne powierzchnie. Podstawowym komponentem lasów są drzewa takie jak sosna, dąb, buk, olsza,  brzoza, świerk, modrzew, jesion, grab, klon, lipa, topola, jawor.

Znajdują się tu liczne enklawy, uroczyska oraz całe kompleksy o dużej naturalności, miejscami wręcz w stanie pierwotnym. Do najbardziej naturalnych należą biocenozy śródleśnych jeziorek i bagien wraz z okalającymi je borami bagiennymi lub olsami. W ochronie lasu największe zagrożenie ze strony szkodników owadzich stanowią brudnica mniszka, strzygonia choinówka, szeliniak sosnowiec, zwójka sosnóweczka, piędziki, smolnik znaczony, pędraki chrabąszczy i sieciech niegłębek.  Największe problemy stwarza huba korzeniowa, szczególnie na gruntach porolnych, które stanowią 16,6 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Z pozostałych patogenów na uwagę zasługują opieńka miodowa, osutka sosnowa i mączniak dębowy.

Szkodniki lasu

Brudnica mniszka

Brudnica mniszka

(Lymantria monacha) to owad z rzędu motyli. W kwietniu i maju wykluwają się gąsienice, które są bardzo groźnym szkodnikiem lasów. W koronach drzew zjadają pączki i korę młodych pędów.

Huba korzenna

Huba korzenna

jedna z najważniejszych gospodarczo choroba drzew leśnych, powodowana przez grzyby rodzaju Heterobasidion (korzeniowce, Basidiomycota, Basidiomycetes, Russulales). W przeciągu trzech miesięcy potrafi przerosnąć drewno pniakowe i wniknąć do systemu korzeniowego.

Larwa chrabąszcza

Larwa chrabąszcza

 (Melolontha melolontha) żywi się liśćmi różnych drzew liściastych (drzewa owocowe, wierzby, brzozy, buki, dęby i inne), a jego larwy są typowymi polifagami żerują na korzeniach roślin zielnych, krzewów i drzew; mogą uszkadzać system korzeniowy młodych roślin, w burakach i bulwach ziemniaka wygryzają dziury. Są szkodnikami szkółek, upraw oraz trawników.

Mączniak dębowy

Mączniak dębowy

choroba powodowana przez grzyba Erysiphe alphitoides należącego do rzędu mączniakowców, atakującego liście i pędy dębów. Uszkadza młode liście, pączki oraz tkanki szczytowych pędów, doprowadzając do ich zamierania. Charakterystyczną cechą opanowanych dębów jest biały nalot widoczny na liściach – konidia grzyba. Choroba spowalnia wzrost, roślina staje się wrażliwsza na przymrozki wczesne.

Opieńka miodowa

Opieńka miodowa

(Armillaria mellea) gatunek grzyba jadalny. Surowe opieńki są w smaku początkowo łagodne, pozostawiają cierpki posmak, zapach mają słaby, ale przyjemny (przypomina trochę ser Camembert). Do spożycia używa się najczęściej młodych kapeluszy. W stanie surowym lub niedogotowanym opieńka miodowa może być trująca. Rośnie na pniach pełniąc rolę narządów infekcyjnych, dokonujących zakażenia korzeni drzew.

Osutka sosnowa

Osutka sosnowa

(Pinus silvestris) choroba powodowana przez Lophodermium pinastri. Powoduje zamieranie i przedwczesny opad igieł. Choroba najgroźniejsza dla sosen do 5-6 wieku życia (szczególnie w odnowieniu naturalnym), choć może również powodować zamieranie drzew nieco starszych. Wyrzut zarodników od wiosny do listopada, z dwoma szczytami w lipcu i wrześniu, październiku. Pierwsze objawy porażenia (żółte plamy na igłach) widoczne są dopiero jesienią.

Piędzik

Piędzik

(Operophtera brumata) owad z rzędu motyli, z rodziny miernikowcowatych. Samice składają jaja jesienią na korze i pędach drzew liściastych. Wylęgające się wiosną gąsienice, barwy brudnozielonej w białe pasy po bokach ciała, żerują na rozwijających się pędach, liściach i zawiązkach owoców uszkadzając je, w przypadku masowych pojawów całkowicie ogałacają drzewo z liści.

Sieciech niegłębek

Sieciech niegłębek

(Philopedon plagiatus) gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Żeruje w po-chmurne dni i nocą na sadzonkach drzew iglastych i liściastych. Postacie doskonałe nagryzają igły w nasadowej części oraz korę na strzałkach. Larwy ogryzają korzenie traw. Lokalnie może wyrządzić większe szkody na uprawach.

Smolnik znaczony

Smolnik znaczony

(Pissodes castaneus) gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Larwa żeruje między korą a drewnem w pobliżu pierwszego okółka.  Szczególnie preferuje drzewka od 3 do 5 lat

Strzygonia choinówka

Strzygonia choinówka

(Panolis flammea) motyl o rozpiętości skrzydeł 30–33 mm. Szkodnik drzew iglastych, głównie sosny. Młode gąsienice ogryzają igły, stare zjadają je całkowicie oraz nagryzają pączki i korę młodych pędów. Na przezimowanie schodzą do ściółki. Zimuje poczwarka.

Szeliniak sosnowy

Szeliniak sosnowy

(Hylobius abietis) chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych. Żerują  w szyjach korzeniowych i w części przyziemnej młodych sosen, przyczyniając się do ich szybszego rozkładu.  Samica składa około 80 jaj w korzeniach pniaków o średnicy do 10 cm, przepoczwarczenie odbywa się po upływie 4-8 a nawet 15 miesiącach od momentu złożenia. Latają głównie osobniki młode.

Zwójka sosnóweczka

Zwójka sosnóweczka

(Rhyacionia buoliana) to motyl z rodz. zwójkowatych. Szkodnik fizjologiczny sosny. Gąsienica wgryza się początkowo w nasadową część igły, a następnie w pączki okółkowe. Po przezimowaniu gąsienica kontynuuje żer w pączku szczytowym i rozwijającym się młodym pędzie. Prowadzi to zwykle do ich zamierania. Intensywny żer może prowadzić do zniekształcenia korony.

Parki

W 1993 r. powołano Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego położony na pograniczu województw warmińsko-mazurskiego i pomorskiego, w środkowej części Pojezierza Iławskiego. Zajmuje powierzchnię ok. 25 000 ha. Obejmuje fragmenty gmin: Starego Dzierzgonia, Susza, Iławy, Miasta i Gminy Zalewo i miasta Iławy. 
Na jego terenie znajduje się 5 parków wpisanych do rejestru zabytków, w Szymbarku, Gardzieniu, Rudzienicach, Stanowie i Tynwałdzie.

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet

pojezierze iławskie, lasy, parki, park krajobrazowy pojezierza iławskiego, brudnica mniszka, strzygonia choinówka, szeliniak sosnowy, zwójka sosnóweczka, piędzik, smolnik znaczony, larwa chrabąszcza, sieciech niegłębek, huba korzenna, opieńka miodowa, osutka sosnowa, mączniak dębowy