Ludzie
Pojezierze Iławskie / Historia / Ludzie
Ludzie i postaci Pojezierza Iławskiego
. . . to „aktorzy” historii regionu . . .
Ludzie
Wiele społeczności, grup ludzi i postaci swoimi poczynaniami, osiągnięciami, postawą czy twórczością przyczyniło się do wydarzeń historycznych i rozwoju Pojezierza Iławskiego. Nie zawsze jednak cechowało je dobro społeczne. Częstokroć działania były spowodowane partykularyzmem lokalnych interesów najeźdźców i grabieżców.
Baby pruskie, to oczywiście „żart redakcyjny” lokujący w tym miejscu kamienne posągi pochodzące zapewne ze średniowiecza, o nieznanej funkcji i pochodzeniu. Znajdowano je na ziemiach dawniej zamieszkiwanych przez plemiona pruskie, podbite w XIII wieku przez Zakon krzyżacki. Najstarsza wzmianka o babie pruskiej pochodzi z 1706 z kroniki miasta Bartoszyce, gdzie pada jej nazwa „Bartel”. Badacze zebrali informacje o 21 „babach”, z czego 8 uważa się za dzieła nowożytnych rzeźbiarzy. Znaleziska „bab pruskich” grupują się w dwa wyraźne skupiska: w okolicach Iławy oraz w rejonie Bartoszyc.
Zakon krzyżacki, zakon niemiecki, Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (łac. Ordo domus Sanctae Mariae Theutonicorum) – jeden z trzech największych, obok joannitów i templariuszy, chrześcijańskich zakonów rycerskich, które powstały na fali krucjat w XI i XII wieku. Sprowadzony w 1226 na Mazowsze przez Konrada Mazowieckiego, by zapewnić obronę posiadłości piastowskich przed Prusami, dokonał ich podboju i chrystianizacji, opanował militarnie obszary późniejszych Prus Wschodnich oraz dzisiejszej Łotwy i Estonii tworząc z tych ziem własne państwo. Zakon podbił także niektóre tereny Polski i Litwy.
Społeczność mennonicką co prawda nieliczna, odegrała bardzo znaczącą rolę w historii rozwoju regionu, przyczyniając się do ich intensywnego rozwoju gospodarczego. Przez cztery stulecia delta Wisły była dla nich ojczyzną. Mennonici pojawiają się w Polsce w połowie XVI wieku, kiedy to Rada Miejska Gdańska wydała zgodę na ich osiedlenie się na gruntach miejskich. Następnie osiedlają się na Żuławach, w dolinie dolnej Wisły, a także mniej licznie w innych rejonach Polski Mazowsze, Wielkopolska). Polska gwarantowała im swobody religijne.
Prusowie – ludy bałtyckie zamieszkujące w średniowieczu tereny między Pomorzem, Mazowszem, Litwą, Bałtykiem (wybrzeże Bałtyku między dolną Wisłą a dolnym Niemnem) oraz Niwą. Obecnie ich terytorium zajmują: województwo warmińsko-mazurskie, fragment województwa pomorskiego i część województwa kujawsko-pomorskiego (ziemia chełmińska) oraz obwód kaliningradzki.
Wielu ludzi, związanych z Pojezierzem Iławskim, swoimi osiągnięciami, postawą czy twórczością zasłużyło się nie tylko regionowi ale i całemu światu, zyskując tym samym powszechne uznanie a i nie rzadko sławę. Naukowcy, lekarze, przywódcy, inżynierowie, generałowie, pisarze, poeci, przedsiębiorcy, żeglarze. Są też „zwykli” mieszkańcy, których los dotknął szczególnie „inaczej”.
Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2023 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet
ludzie, społeczności, prusowie. krzyżacy, znani i uznani, mennonici, baby pruskie