Rudzienice
Rudzienice
wieś Pojezierza Iławskiego historycznym świadectwem dziejów.
Rudzienice
Rudzienice, Raudnitz – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, nad jeziorami Kałdunek Duży (25 ha) i Kałdunek Mały (7 ha). Pierwszy dokument lokacyjny z 1350 roku wystawiony przez Guentera von Hohensteina. W 1249 roku pod nazwą Raydez zamieszkiwana przez przez Pomezanów. W okolicach odnaleziono 18 starożytnych grobów. Aż do XVII wieku w władaniu Krzyżaków.
Niemiecka nazwa Raudnitz pojawia się w dokumentach z 1540 roku. W wieku XVII wieś przechodzi w ręce von Kreytzenów, którzy w 1675 roku sprzedali ją Ernstowi Finck von Finckensteinowi. Siedzibą nabywcy był wspaniały pałacyk w stylu toskańskim. W 1789 roku miescowość była wsią szlachecką z folwarkiem i kościołem ewangelickim. Liczyły wówczas 27 domów mieszkalnych
W roku 1843 dobra rudzienieckie nabyli bracia Bittrichowie oraz bogaty chłop Schlemmer. Ostatnim właścicielem Rudzienic był książe Reuss Henryk XXV.
Kościół zbudowano w latach 1857–1860 w rozbudowanej neogotyckiej formie z pięciobocznie zamkniętym prezbiterium i z transeptem, bogaty wystrój stylizowany na gotycki, wieża frontowa w górnej partii ośmioboczna z 1866, portal wieży dwukolumnowy, neoromański. Na wieży zabytkowy dzwon z 1763 r. z napisami :
„Campanam istam uti maiorem fundebat anno et die eodem Ioh: Christian: Sartorius Tormentarius et civis ex urbe polon: Swarzenc 1763”
„Isto tempore fuit Daniel Pawlitzki organ: in offic: scholastic: per XXX ann: et apud istam ecclesiam Raudnitz a tempore fundation: in ordine organ: secundus”
Z napisów dowiadujemy się że dzwon odlany został przez obywatela polskiego miasta Swarzędza, Jana Chrystiana Sartoriusza Tormentariusza w 1763 r kiedy to miejscowym organistą i nauczycielem od 30 lat był Daniel Pawlicki.
Do 1954 roku oraz w latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Rudzienice. Wieś miała przystanek PKP (Rudzienice Suskie), PKS. Była też poczta, sklepy, ośrodek zdrowia, punkt apteczny, a jeszcze dawniej był także bank spółdzielczy.
Wieś dzisiaj
Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet
pojezierze iławskie, osady i wsie, bałoszyce, boreczno, buczyniec, bukowiec, chmielówka, czulpa, dobrzyki, frednowy, gajdy, gałdowo, gardzień, gardzień, gizerek, grunwald, gubławki, jaśkowo, jażdżówki, jerzwałd, kamieniec k. susza, kamionka, karnity, kwietniewo, laseczno, liksajny, liwa, ławice, łukta, makowo, małdyty, matyty, mózgowo, nowa wieś, ogrodzieniec, prątnica, rąbity, rodowo, rożek, rudzienice, rychliki, sarnówek, sąpy, siemiany, skitławki, stary dzierzgoń, stary folwark, sudwa, szałkowo, szymbark, śliwa, tabórz, tłokowisko, trupel, tynwałd, wenecja, wieprz, ząbrowo