Matyty

Pojezierze Iławskie / Region / Wsie / Matyty

Matyty

wieś Pojezierza Iławskiego historycznym świadectwem dziejów.

Matyty

Matyty

Matyty, Motitten, dawna pruska wieś czynszowa z XIV w., rozciągnięta malowniczo nad Cieśniną Matycką i Zatoką Polańską – odnogami Jezioraka, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo.

Wieś wzmiankowana w dokumentach z roku 1343, jako wieś pruska na 16 włókach. Pierwotna nazwa Mathiten najprawdopodobniej wywodzi się od imienia Prusa – Matysa. W roku 1782 we wsi odnotowano 20 domów (dymów), natomiast w 1858 w 25 gospodarstwach domowych było 211 mieszkańców. W latach 1937-39 było 176 mieszkańców.

Prowadzi tu szlak żeglarski z Iławy do Zalewa poprzez Jezioro Ewingi i prawie 700-letni, najstarszy żeglowny kanał w Polsce, Kanał Dobrzycki

Od wsi Matyty do nieistniejącej już wsi Bukowiec prowadzi malownicza droga z licznymi brzozami z jednej strony i prześwitującą wodą jeziora z drugiej. Co roku organizowany jest w Matytach „Ogólnopolski Rajd Szlakiem Pana Samochodzika”. W sezonie, w świetlicy tutejszego gospodarstwa agroturystycznego odbywają się koncerty poezji śpiewanej, występuje też kultowy zespół „Czerwony Tulipan” z Olsztyna. Dla ciekawskich – w Matytach rozmieszczonych jest 16 tablic opisujących burzliwe dzieje wsi.

We wsi stoi dobrze zachowany pomnik poświęcony mieszkańcom poległym w I wojnie światowej który stoi przy rozwidleniu wiejskiej drogi. Jest to duży głaz, na którym wykuto napis i nazwiska mieszkańców wsi poległych w I w.ś. lub zmarłych od ran.

Für Ihr Vaterland starben
Im Weltkrieg 1914-1918
Aus der Gemeinde
Mottiten.

Umarli za ojczyznę
W wojnie światowej 1914-1918
Mieszkańcy
Małdyt

Nazwiska które udało się odczytać:

Hermann Migge
August Granitzki
Paul Kötzing
Otto Kötzing
Bernhard Kötzing
Max Radtke
Ernst Radtke
Hermann Rudowski
Otto Abraham
Friedrich Granitzki
Robert Pichtenau
Ernst Hill
August Schmidt
Friedrich Nieswandl

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• https://www.wikiwand.com/pl/Matyty
• Zdjęcia zbiory własne, Internet

pojezierze iławskie, osady i wsie, bałoszyce, boreczno, buczyniec, bukowiec, chmielówka, czulpa, dobrzyki, frednowy, gajdy, gałdowo, gardzień, gardzień, gizerek, grunwald, gubławki, jaśkowo, jażdżówki, jerzwałd, kamieniec k. susza, kamionka, karnity, kwietniewo, laseczno, liksajny, liwa, ławice, łukta, makowo, małdyty, matyty, mózgowo, nowa wieś, ogrodzieniec, prątnica, rąbity, rodowo, rożek, rudzienice, rychliki, sarnówek, sąpy, siemiany, skitławki, stary dzierzgoń, stary folwark, sudwa, szałkowo, szymbark, śliwa, tabórz, tłokowisko, trupel, tynwałd, wenecja, wieprz, ząbrowo