Toeppen

Toeppen Max

. . . to opowieści o postaciach historycznych lub uważanych za historyczne . . . 

Toeppen Max

Toeppen Max

Toeppen Max Pollux rodził się 4.04.1822 r. w Królewcu (dzisiaj Kaliningrad) . Po ukończeniu edukacji szkolnej w swoim rodzinnym mieście i ukończeniu studiów uniwersyteckich w Friedrichscollegium, przez cztery i pół roku studiował filologię klasyczną i historię w Albertus. W 1843 r. uzyskał stopień doktora filozofii.

Pracował jako nauczyciel w gimnazjum w Elblągu, w Poznaniu, Olsztynku W wieku 32 lat zostaje dyrektorem w gimnazjum w Hohenstein w Prusach Wschodnich. Placówką tą kierował przez piętnaście lat aby przez jedenaście i pół roku pełnić tę funkcję w gimnazjum w Marienwerder (dzisiaj Kwidzyn).

Wykorzystywał ustne relacje i obserwacje własne z Olsztynka i sąsiednich wsi, a także niektóre publikacje polskie do systematyzowania i spisywania podań, baśni. Wykazywał również ogromną dociekliwość i rzetelność w prezentowaniu faktów historycznych.

Toeppen Max współpracował z innym badaczem Wojciechem Kętrzyńskim. Obaj historycy wypożyczali sobie dokumenty. Opracowania Toeppena są najbogatszym zbiorem informacji prezentującym historię Mazur.

W 1847 przeprowadził analizę pruskiej historiografii okresów średniowiecza i nowożytnego. Wydał także opracowania dotyczące Elbląga, Kwidzyna i Olsztynka. Toeppen Max opracował także mapę Prus w okresie pogańskim. Działał także w organizacjach związanych z kościołem luterańskim.

Utrzymywał także kontakty z uczonymi polskimi, wydał źródła do dziejów Prus Królewskich „Acten Staendetage Preussens”, wspólnie z T. Hirschem i E. Strehlkem „Scriptores rerum Prussicarum”. Interesował się kulturą ludową Mazurów – z tego zakresu ogłosił artykuł na łamach królewieckiego czasopisma „Neue Preussische Provinzial-Blaetter”. W sposób dość obiektywny opracował dzieje Mazurów „Gesichte Masurens” oraz opisał wierzenia i obrzędy w pracy „Aberglauben aus Masuren”, którą wydał w Gdańsku – w roku 1887, oddzielnie pod tym samym tytułem dołączył do niej teksty bajek i podań mazurskich.

Zmarł 3 grudnia 1893 roku w Elblągu.

Na język polski przetłumaczone zostały:

  • Wierzenia Mazurskie z dodatkiem zawierającym klechdy i baśnie Mazurów (Aberglauben aus Masuren mit einem Anhange enthaltend Masurrische Sagen und Märchen, Aufl. 2, Danzig 1867), wydanie polskie, Warszawa 1894 (tłum. Eugenia Piltzówna).
  • Historia Mazur. Przyczynek do dziejów Krainy i kultury pruskiej (Geschichte Masurens. Ein Beitrag zur preußischen Landes- und Kulturgeschichte. Leipzig 1870) w tłumaczeniu Małgorzaty Szymańskiej-Jasińskiej i opracowaniu Grzegorza Jasińskiego wydana w ramach Borussii, Olsztyn 1995

Inne prace Maxa Toeppena:

  • „Wilde Pferde in Preussen ud Polen” (1847)
  • „Critica de historia Borussiae antiqua” (1847)
  • „Gesichte der preussischen Historiographie von Preussen” (1858)
  • „Gesichte des Amtes und der Stadt Hohenstein” (1859)
  • „Elbinger Antiquitaten” (T. I-II, D. 1871-1872)
  • „Geschichte der Stadt Marienwerder und ihrer Kunstbau. Mit einem Plane der Sadt, sowiemit Grundrissen und Aufrissen der Damkirche und des Domschlosses auf vier Tafeln in Steindruck” (Marienwerder 1875)
  • „Notiz uber eine Handschrift in der Czartoryskischen Bibliothek” (1876)
  • „I. Hoppe’s Burggrafen zu Elbing. Gesichte des ersten schwedisch-polonischen Krieges in Preussen” (1887-1888)

Opracowano na podstawie :
• @Jacht Czarter dostęp 2009 r.
• Słownik Biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla – Tadeusz Oracki
• Zdjęcia, zbiory własne, Internet

ludzie, alicki józef, behring emil, bonaparte napoleon, gustedt jenny, herman edelgard, hindenburg paul, kirst hans, lemke elisabeth, majewski henryk, minkowski aleksander, nienacki zbigniew, raabe eleonora, steenke georg, stieff hellmuth, szamlewski edmund, szendzielarz zygmunt, tetzlaff adolf, toeppen max