Akwedukt

Akwedukt Karnicki

. . . to musisz zobaczyć, tu po prostu warto być !

Akwedukt Karnicki

Akwedukt Karnicki

Akwedukt Karnicki  powstał w wyniku rodzącej się już od XV wieku rodzi się koncepcji budowy szlaków komunikacyjnych, pozwalających na szybki i tani transport towarów przez tereny Powiśla i Pojezierza Iławskiego. Już wcześniej, w naturalny sposób, wykorzystywano wody okolicznych jezior oraz rzek : Pasłęki, Drwęcy, Wisły i Nogatu. Niestety niekorzystny układ dróg wodnych, powodował ogromne wydłużenie tras żeglugowych. Pod koniec XVII wieku, gdy zaczynają się tu rozwijać manufaktury, rozwiązanie problemu transportu staje się zadaniem pierwszorzędnym. Jednak dopiero w 1825 roku, pod naciskiem właścicieli ziemskich, Pruski Parlament Krajowy uchwalił decyzję o budowie kanału w Oberlandzie.

Budowa kanału rusza więc, ale aż do 1836 roku nie udaje się zrobić nic poza wskazywaniem kolejnych trudności. Pracami kieruje młody wizjoner, inżynier Georg Jakob Steenke, który zaproponował najkrótszą drogą z jeziora Drwęckiego do portu w Elblągu. W 1844 r., jednocześnie w trzech kierunkach, północnym, południowym oraz zachodnim ruszają roboty ziemne. Największy problem wystąpił na kierunku zachodnim, pomiędzy Miłomłynem a jeziorem Dauby. Na przeszkodzie stanęła bowiem tafla jeziora Karnickiego, której lustro znajdowało się około 2,5 metrów poniżej poziomu wód Kanału Elbląskiego.

Podniesienie wody w jeziorze, poprzez tamy, nie wchodziło w rachubę bowiem zalano by duże obszary okolicznych pól. Budowa śluz (kolejnych) wymagałaby znacznego zwiększenia środków przeznaczonych na budowę Kanału Elbląskiego. Zdecydowano się zatem budowę swoistego akweduktu, grobli na jeziorze Karnickim.

W najwęższym miejscu jezioro podzielono na dwie części. Usypano wał o szerokości 46 metrów i „wystającym” około 2 metrów ponad lustro jeziora Karnickiego. Środkiem wału poprowadzono rynnę o szerokości 10 metrów, głębokości 1,5 m. i długości 484 m. Pod groblą zainstalowano przepusty w celu wyrównywania poziomów wody w podzielonych częściach.

Brzegi Akweduktu Karnickiego ( w innych źródłach Kanału Iławskiego ) gęsto obsadzono topolami i wierzbami co w znacznym stopniu utrudnia obserwację tego pierwszorzędnego rozwiązania.

Przebieg Kanału Ostródzko-Elbląskiego

Zatoka Kraga, jez. Jeziorak – Miłomłyn – Buczyniec – jez. Ruda Woda – Małdyty – Elbląg – Nowakowo – Zalew Wiślany

Schemat dróg wodnych

Poniżej schemat dróg wodnych z uwzględnieniem węzła elbląskiego i rzeki Wisły oddający doskonale wyobrażenie o istocie i rozmachu przedsięwzięcia a także aby uzmysłowić trasę udokumentowaną zdjęciami powyżej..

Opracowano na podstawie :
• Zabytki Przemysłu i Techniki w Polsce Kanał  Ostródzko-Elbląski – Wiesław Januszewski
• @Jacht Czarter dostęp 2009 r.
• 150 lat Kanału Ostróda-Elbląg. 1860-2010 – Cezary Wawrzyński, Ryszard Kowalski
• 100 lat żeglugi pasażerskiej Ostróda-Iława-Elbląg. 1912-2012 – Cezary Wawrzyński, Ryszard Kowalski
• Osiem wieków wschodniopruskiej żeglugi, kanałów i dróg wodnych – Cezary Wawrzyński
• Strona RZGW w Gdańsku
• Zdjęcia, pocztówki Internet, zbiory własne

turystyka na pojezierzu iławskim, turysta, ciekawe, kalendarz imprez, kanał elbląski, urządzenia hydrotechniczne, pochylnie, śluzy, jazy, zastawki, zapory, tamy, mosty, kładki, przeprawy, drogi wodne, mapy turystyczne, szlaki turystyczne, szlaki żeglarskie, noclegi, wypożyczalnie, ciekawe, lotnicza katastrofa nad jeziorakiem, człowiek przedwiośnia, praktyki nad jeziorem slim, noblista spod iławy, rodzina napoleona w gardzieniu, napoleon i jego igraszki, nienacki w jerzwałdzie, król olch w szymbarku, hindenburg i jego korzenie