Czerwica

Rezerwat "Czerwica"

. . . to musisz zobaczyć, tu musisz tu być !

Rezerwat Czerwica na Pojezierzu Iławskim

Rezerwat Czerwica

. . . Jakie bądź byłoby prawo, czyjekolwiek by było, do tych przyszłych barbarzyńców poprzez wszystkie czasy wołam z krzykiem: – nie pozwalam! Puszcza królewska, książęca, biskupia, świętokrzyska, chłopska ma zostać na wieki wieków, jako las nietykalny, siedlisko bożyszcz starych, po którym święty jeleń chodzi- jako ucieczka anachoretów, wielki oddech ziemi i żywa pieśń wieczności. Puszcza jest niczyja – nie moja ani twoja, ani nasza, jeno boża, święta! . . . 
Stefan Żeromski

Rezerwat Czerwica,  utworzony został w 1957 roku (MP nr 83, poz. 503) w celu zachowania kolonii kormoranów gniazdujących na dwóch wyspach i półwyspie na północno-zachodnim brzegu jeziora Czerwica koło wsi Januszewo w Nadleśnictwie Susz. Kolonia istniała od 1934 r. do 2010 r., kiedy to ptaki opuściły ją z przyczyn do tej pory niewyjaśnionej.  Gniazdowały tam, oprócz kormoranów, czaple siwe. Powierzchnia rezerwatu Czerwica wynosi 12,59 ha i obejmuje dwie wyspy oraz półwysep na północno-zachodnim brzegu jeziora Czerwica.

Kormoran jest umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, jako gatunek ocalały od wyginięcia. Ten czarno upierzony, trochę mniejszy od gęsi ptak gnieździ się na drzewach, zakładając kolonie. W rezerwacie doliczono się maksymalnie 28 gniazd na starym pomnikowym buku, który obecnie jest już powalony. 
Najwięcej gniazd w kolonii tj. 932 było w 1955 r., a ok. 200 w 2009 r. Do zbudowanego z gałązek gniazda samica znosi 3 lub 4 jaja. Oboje rodzice wysiadują je przez 23 – 24 dni. Przeciętnie jedna para dochowuje się 2 młodych.
Kolonia pustoszeje w ostatnich dniach lipca. Ptaki rozpraszają się pojawiając gromadnie na wielu zbiornikach wodnych. Głównym pokarmem kormoranów są gatunki ryb o małym znaczeniu gospodarczym, takie jak płoć, karaś, jazgarz. Jego dzienna „porcja” to około 0,5 kg ryb. Często polują gromadnie płosząc ryby i zapędzając je na płycizny. Kormorany „produkują” duże ilości silnie żrących odchodów powodujących zamieranie roślin i przenawożenie gleby.
 
Do rezerwatu Czerwica najlepiej dotrzeć zostawiając pojazd na parkingu przy drodze asfaltowej Jerzwałd – Iława (po prawej stronie tuż przed Jeziornem). Idąc leśną ścieżką dydaktyczną dotrzemy do dużej tablicy rezerwatu „Jasne” i zgodnie z umieszczonym tam drogowskazem dotrzemy do rezerwatu „Czerwica”. Rowerami lub pieszo można wędrować zielonym szlakiem turystycznym („napoleońskim”).
 
Obecnie, rezerwat Czerwica został z przyrodniczego przekształcony w   krajobrazowy zgodnie z Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie, z dnia 26 stycznia 2018r. Celem ochrony rezerwatu jest ochrona procesów regeneracyjnych zachodzących w opuszczonej kolonii kormorana czarnego.
 
Drzewostan rezerwatu stanowią olchy w wieku 40-80 lat z pojedynczymi wiekowymi, martwymi sosnami. Na siedlisku boru mieszanego świeżego rosną 110-letnie sosny z domieszką buka, graba i brzozy. Na siedlisku lasu mieszanego świeżego rośnie 170-letni drzewostan bukowy z domieszką dębu i sosny (tu znajduje się najwięcej gniazd kormoranów).
Rezerwat Czerwica
Rezerwat Czerwica na Pojezierzu Iławskim
Ptaki - Kormoran na Pojezierzu Iławskim

W rezerwacie zabrania się :

  • wycinania trzciny, sitowia i innej roślinności nadbrzeżnej i wodnej
  • łowienia ryb w okresie od 1 marca do 30 września
  • niszczenia gniazd, podbierania jaj i piskląt wszelkich gatunków ptaków
  • niszczenia i uszkadzania roślinności
  • polowania, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt
  • zbioru ziół leczniczych oraz innych roślin lub ich części
  • zanieczyszczania wody i terenu rezerwatu oraz zakłócania ciszy
  • używania kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych
  • umieszczania tablic, napisów i innych znaków z wyjątkiem znaków związanych z ochroną terenu
  • wznoszenia budowli, urządzeń sportowych, komunikacyjnych i innych urządzeń technicznych
  • przebywanie na obszarze chronionym poza miejscami specjalnie do tego celu wyznaczonymi przez konserwatora zabytków – zakaz nie dotyczy osób wykonywujących na terenie rezerwatu czynności służbowe z ramienia użytkownika jeziora
  • zmieniania stosunków wodnych, jeżeli taka zmiana mogłaby w sposób istotny naruszyć warunki ekologiczne

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet