Karaś
Pojezierze Iławskie / Turystyka / Rezerwaty / Rezerwat Jezioro Karaś
Rezerwat "Jezioro Karaś"
. . . to musisz zobaczyć, tu musisz tu być !
Rezerwat Jezioro Karaś
. . . Jakie bądź byłoby prawo, czyjekolwiek by było, do tych przyszłych barbarzyńców poprzez wszystkie czasy wołam z krzykiem: – nie pozwalam! Puszcza królewska, książęca, biskupia, świętokrzyska, chłopska ma zostać na wieki wieków, jako las nietykalny, siedlisko bożyszcz starych, po którym święty jeleń chodzi- jako ucieczka anachoretów, wielki oddech ziemi i żywa pieśń wieczności. Puszcza jest niczyja – nie moja ani twoja, ani nasza, jeno boża, święta! . . .
Stefan Żeromski
Rezerwat przyrody „Jezioro Karaś” jest obszarem faunistycznym, częściowym, utworzonym w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych, zarastającego jeziora wraz z otaczającymi bagnami jako miejsca lęgowego ptactwa wodnego i błotnego. Utworzony został zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 12 kwietnia 1958 r. (M.P. z 1958 r. Nr 42, poz. 243 z późn. zm.). Ma 815,48 ha powierzchni. Lokowany jest w nadleśnictwie Rydzewo. Jest to obiekt unikatowy, objęty Konwencją „Ramsar 71″ jako obszar wodno-błotny o międzynarodowym znaczeniu. W skład wchodzą wody (47%), lasy (29%) i bagna (24%).
Lustro wody samego jeziora zajmuje 423,3 ha i jest podzielone na dwie części połączone płytkim przesmykiem, a wymiana między nimi jest utrudniona. Obydwie części otoczone są przez szuwary, zarośla i lasy bagienne. Dno jeziora porasta ramienica. Jezioro silnie zarasta i charakteryzuje się silnymi procesami torfotwórczymi. W obrębie zlewni bezpośredniej znajduje się część zabudowań wsi Karaś i Skarszewo.
O jego wyjątkowości decyduje kilka czynników: występowanie obok siebie różnych faz procesu zarastania (lądowacenia) jeziora, szybkość przebiegu tego procesu i wielkość obszaru na jakim występuje. Gniazduje tu, pierzy się lub odpoczywa w okresach migracji, 175 gatunków ptaków, w tym wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, rzadkich lub narażonych na wyginięcie. Również roślinność rezerwatu wykazuje nieprzeciętne wartości przyrodnicze ze względu na nagromadzenie gatunków rzadkich lub z innych powodów interesujących.
Można tu znaleźć byliny: rosiczkę długolistną, rosiczkę okrągłolistną, wawrzynek wilczełyko, kruszczyk błotny, podkolan biały.
Do obszaru chronionego prowadzi kilka dróg polnych i leśnych, łączących jego teren z szosami Iława – Jamielnik, Jamielnik – Szwarcenowo i Szwarcenowo – Stradomno. Pomimo to, że jezioro jest pod wieloma względami obiektem szczególnym, w obecnym stanie rzeczy, jego dostępność jest mocno utrudniona, a wręcz istnieje niebezpieczeństwo poruszania się po nim, ze względu na okalające rozlewiska, podmokłe grzęzawiska i bagna.
17 września 2019 r. ukończono budowę wieży widokowej nad jeziorem Karaś. Konstrukcja ma 14 m. wysokości i można stąd podziwiać widok, jaki rozciąga się nad rezerwatem przyrody. Jest to jezioro zarastające, otoczone bagnami i lasami, cenne miejsce lęgowe ptactwa wodnego i błotnego.
Wartość ukończonych robót opiewa na około 284 tysiące złotych. Przedsięwzięcie zostało realizowane na zlecenie Zespołu Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich z siedzibą w Jerzwałdzie, który jest instytucją samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
W rezerwacie zabrania się :
- wycinania trzciny, sitowia i innej roślinności nadbrzeżnej i wodnej
- łowienia ryb w okresie od 1 marca do 30 września
- niszczenia gniazd, podbierania jaj i piskląt wszelkich gatunków ptaków
- niszczenia i uszkadzania roślinności
- polowania, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt
- zbioru ziół leczniczych oraz innych roślin lub ich części
- zanieczyszczania wody i terenu rezerwatu oraz zakłócania ciszy
- używania kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych
- umieszczania tablic, napisów i innych znaków z wyjątkiem znaków związanych z ochroną terenu
- wznoszenia budowli, urządzeń sportowych, komunikacyjnych i innych urządzeń technicznych
- przebywanie na obszarze chronionym poza miejscami specjalnie do tego celu wyznaczonymi przez konserwatora zabytków – zakaz nie dotyczy osób wykonywujących na terenie rezerwatu czynności służbowe z ramienia użytkownika jeziora
- zmieniania stosunków wodnych, jeżeli taka zmiana mogłaby w sposób istotny naruszyć warunki ekologiczne
Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet
rezerwat „jeziora karaś”, rezerwat „jasne”, rezerwat „czerwica”, rezerwat „sosny taborskie”, rezerwat „jezioro iłgi”, rezerwat „jezioro gaudy”, rezerwat „rzeki drwęcy”, rezerwat „buczyna na łaniochu”, rezerwat „żurawinowe bagno”, rezerwat „krzywy róg”, rezerwat „borowe bagno”, rezerwat „witoszewskie grądy”