Drwęca

Pojezierze Iławskie / Turystyka / Rezerwaty / Rezerwat rzeki Drwęcy

Rezerwat "Rzeki Drwęcy"

. . . to musisz zobaczyć, tu musisz tu być !

Rezerwat rzeki Drwęcy

. . . Jakie bądź byłoby prawo, czyjekolwiek by było, do tych przyszłych barbarzyńców poprzez wszystkie czasy wołam z krzykiem: – nie pozwalam! Puszcza królewska, książęca, biskupia, świętokrzyska, chłopska ma zostać na wieki wieków, jako las nietykalny, siedlisko bożyszcz starych, po którym święty jeleń chodzi- jako ucieczka anachoretów, wielki oddech ziemi i żywa pieśń wieczności. Puszcza jest niczyja – nie moja ani twoja, ani nasza, jeno boża, święta! . . .
Stefan Żeromski

Rezerwat rzeki Drwęcy utworzony został w 1961 r. (MP nr 71, poz. 302) w celu zachowania i ochrony środowiska wodnego i ryb, głównie pstrąga, łososia, troci i certy. Obszar 1822,49 h rezerwatu położony na terenie dwóch województw. Obszar chroniony zajmuje powierzchnię 1344,87 ha i jest położony jest w województwie warmińsko-mazurskim, w powiatach olsztyńskim, ostródzkim, iławskim, nowomiejskim. Na Pojezierzu Iławskim znajduje się więc górny odcinek Drwęcy. Ochroną objęto również tereny ciągnące się pasami szerokości 5 m wzdłuż brzegów rzek i jezior.

Drwęca jest rzeką o długości 249 km i powierzchni dorzecza 5.536 km². Wypływa ze Wzgórz Dylewskich, 2 km na południe od miejscowości Drwęck w województwie warmińsko-mazurskim, a kończy swój bieg wpadając do Wisły w Złotorii koło Torunia. Drwęca jest typową rzeką pojezierną

Rzeka Drwęca stanowi doskonałe siedlisko dla bytowania rzadkich gatunków ryb i minogów, które potrzebują wody o dużym natlenieniu. Już w latach 1957–1959 badania ichtiologiczne wykazały występowanie 34 gatunków ryb. W rzece notowano takie gatunki, jak: pstrąg, łosoś szlachetny, troć, certa, minóg rzeczny oraz głowacze białopłetwy i pręgopłetwy.

Dużą osobliwością rzeki jest – coraz mniej liczny w Polsce – minóg rzeczny. Dorosłe minogi wędrują z Bałtyku w górę rzek, aby jedyny raz w życiu odbyć w nich tarło. Tutaj przez cztery lata trwa rozwój ich larw zwanych ślepicami, które objęte są ochroną gatunkową. Dorosłe minogi rzeczne nie podlegają ochronie, pomimo tego, gatunek został umieszczony w Polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt”, na liście gatunków zagrożonych wyginięciem. Drugim gatunkiem bezżuchowca jest osiadły, chroniony prawem, minóg strumieniowy. Minogi nie są rybami, lecz pierwotnymi bardzo starymi kręgowcami, których przodkowie pojawili się ponad 400 milionów lat temu. Minóg rzeczny spędza całe dorosłe życie w morzu. Natomiast w Drwęcy minogi pojawiają się od września do kwietnia każdego roku. Minogi wędrują w górę rzeki w nocy przy temperaturze powietrza od 2 do 10 stopni C. Tarło odbywa się w maju i czerwcu w Drwęcy i jej dopływach. W niektórych dopływach Drwęcy występuje osiadły minóg strumieniowy, który jest znacznie mniejszy od minoga rzecznego.

Rezerwat rzeki Drwęcy ma obfity świat zwierząt. W rezerwacie występuje bóbr, wydra, zimorodek, pluszcz (zimujący), orlik krzykliwy, bielik i bocian czarny. Ekosystem rzeki stwarza dogodne warunki do występowania licznych gatunków ptactwa wodno-błotnego. Na szczególną uwagę zasługuje tzw. Bagienna Dolina Drwęcy, uznana za ostoję ptactwa o randze europejskiej, zlokalizowana pomiędzy Brodnicą a Nowym Miastem Lubawskim.
Drwęca jest rzeką o bardzo istotnym znaczeniu dla populacji troci wiślanej. Jest to obecnie najważniejszy i najbardziej charakterystyczny gatunek tego rezerwatu. Spośród trzech jej form w Drwęcy występują dwie: osiadła – pstrąg potokowy oraz wędrowna – troć wędrowna. Ta ostatnia jest (podobnie jak jesiotr, łosoś i certa) rybą dwuśrodowiskową.

Rezerwat rzeki Drwecy

Rezerwat rzeki Drwęcy ma wiele osobliwości. Nie sposób nie wspomnieć o przynajmnie jednej z nich – zapoczątkowanej w 1976 r. realizacji „Programu Aktywnej Ochrony Bobra w Polsce”. Jako miejsce reintrodukcji wybrano bezleśny teren położony na wododziale Drwęcy i Skrwy. W latach 1976-1977 na tych terenach reintrodukowano 5 par bobrów. W roku 1976 wypuszczono także 3 pary bobrów do Drwęcy, powyżej Brodnicy. W roku 1994 stwierdzono występowanie 16 rodzin bobrów. Od tego czasu populacja znacznie się powiększyła. Bobry pojawiły się także nad Wisłą. Brodnickie ostoje bobrów – poprzez Drwęcę i jej dopływy – posiadają łączność również z ostojami na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. To tylko niektóre osobliwości przyrodnicze rzeki. Należy pamiętać, że rezerwat rzeki Drwęcy jest ważnym korytarzem ekologicznym o znaczeniu nie tylko lokalnym, ale i krajowym. Należy ją traktować jako ważny, o znaczeniu ponadregionalnym ekosystem przyrodniczy. Z doliną Wisły stanowi jedną z głównych osi ekologicznych kraju.

W rezerwacie zabrania się :

wycinania trzciny, sitowia i innej roślinności nadbrzeżnej i wodnej
łowienia ryb w okresie od 1 marca do 30 września
niszczenia gniazd, podbierania jaj i piskląt wszelkich gatunków ptaków
niszczenia i uszkadzania roślinności
polowania, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt
zbioru ziół leczniczych oraz innych roślin lub ich części
zanieczyszczania wody i terenu rezerwatu oraz zakłócania ciszy
używania kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych
umieszczania tablic, napisów i innych znaków z wyjątkiem znaków związanych z ochroną terenu
wznoszenia budowli, urządzeń sportowych, komunikacyjnych i innych urządzeń technicznych
przebywanie na obszarze chronionym poza miejscami specjalnie do tego celu wyznaczonymi przez konserwatora zabytków – zakaz nie dotyczy osób wykonywujących na terenie rezerwatu czynności służbowe z ramienia użytkownika jeziora
zmieniania stosunków wodnych, jeżeli taka zmiana mogłaby w sposób istotny naruszyć warunki ekologiczne

Opracowano na podstawie :
• https://pojezierzeilawskie.pl – dostęp 2009 r.
• Zdjęcia zbiory własne, Internet

rezerwat „jeziora karaś”, rezerwat „jasne”, rezerwat „czerwica”, rezerwat „sosny taborskie”, rezerwat „jezioro iłgi”, rezerwat „jezioro gaudy”, rezerwat „rzeki drwęcy”, rezerwat „buczyna na łaniochu”, rezerwat „żurawinowe bagno”, rezerwat „krzywy róg”, rezerwat „borowe bagno”, rezerwat „witoszewskie grądy”